«Τα Ονόματα του Πατρός», του Ζακ Λακάν

Το Όνομα του Πατρός, τι μεγάλη επιτυχία! Είναι κάτι που μιλάει σε όλους. Η πατρότητα δεν είναι τόσο προφανές φυσικό δεδομένο, είναι πρωτίστως γεγονός πολιτισμικό. «Το Όνομα του Πατρός», λέει ο Λακάν, «δημιουργεί τη λειτουργία του πατέρα». Τότε όμως, από πού πηγάζει ο πληθυντικός του τίτλου μας;

Δεν είναι παγανιστικός, βρίσκεται στη Βίβλο. Εκείνος που μιλάει μέσα από τη φλεγόμενη βάτο, αυτοπροσδιορίζεται λέγοντας πως δεν έχει μονάχα ένα Όνομα. Ας καταλάβουμε: ο Πατέρας δεν έχει κύριο όνομα. Δεν συνιστά μορφή, συνιστά λειτουργία. Ο Πατέρας έχει τόσα Ονόματα όσα είναι και τα υποστηρίγματά του.

Η λειτουργία τους η κατεξοχήν θρησκευτική λειτουργία, να συνδέει. Τι; Το σημαίνον και το σημαινόμενο, τον Νόμο και την επιθυμία, τη σκέψη και το σώμα. Με λίγα λόγια, το συμβολικό και το φαντασιακό. Μόνο που, όταν αυτά τα δύο δένονται ως τρία με το πραγματικό, το Όνομα του Πατρός αποβαίνει ένα προσποιητό. Τουναντίον, όταν χωρίς αυτό καταρρέουν τα πάντα, αποβαίνει το σύμπτωμα της αποτυχίας του βορρόμειου κόμβου.



Λίγα λόγια για τον συγγραφέα:

Ο ΖΑΚ ΛΑΚΑΝ (1901-1981) γεννήθηκε, έζησε και εργάστηκε στο Παρίσι. Στις αρχές της δεκαετίας του ’30 δημοσίευσε τη διατριβή του για την παρανοϊκή ψύχωση, και λίγο αργότερα έγινε δεκτός στην Ψυχαναλυτική Εταιρεία, όπου παρουσίασε τη θέση του για το λεγόμενο στάδιο του καθρέφτη. Η αποφασιστική παρέμβασή του, όμως, στο ψυχαναλυτικό γίγνεσθαι ξεκίνησε τη δεκαετία του ’50 με τη μορφή ενός εβδομαδιαίου σεμιναρίου, το οποίο έγινε πόλος κατάρτισης και συσπείρωσης για πολλές γενιές ψυχαναλυτών. Το 1964, απαντώντας στον εξοβελισμό του από τη Διεθνή Ψυχαναλυτική Εταιρεία, ο Λακάν ίδρυσε τη Φροϊδική Σχολή (1964-1980), η ακτινοβολία της οποίας ξεπέρασε κατά πολύ τα γαλλικά σύνορα. Η τελευταία θεσμική πρωτοβουλία του, η Σχολή του Φροϊδικού Αιτίου (1981), έμελλε να γίνει το όχημα για τη διάδοση του λακανικού προσανατολισμού σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το 1966 ο Λακάν συγκέντρωσε σε ογκώδη τόμο τα Γραπτά κείμενά του. το 2001 κυκλοφόρησαν τα Άλλα Γραπτά που περιλαμβάνουν όλα τα μεταγενέστερα κείμενα. Η σταδιακή έκδοση του σεμιναρίου ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’70, σε μεταγραφή του Ζακ-Αλέν Μιλέρ, και συνεχίζεται έως σήμερα.